- Những cuộc khởi nghĩa vũ trang của đồng bào các dân tộc thiểu số
Tại Tây Bắc, vào đầu tháng 11-1914 đã bùng nổ cuộc khởi nghĩa của người Thái.
Nghĩa quân đánh chiếm nhiều đồn giặc dọc biên giới Việt –Lào và đến cuối năm 1915 đã làm chủ cả vùng Tây Bắc.
Quân Pháp phải huy động 3 000 quân đối phó. Mãi đến tháng 3-1916, vùng Tây Bắc mới tạm yên.
Năm 1918, đồng bào Mông vùng Lai Châu khởi nghĩa dưới sự lãnh đạo của Giàng Tả Chay, Trong quá trình phát triển, cuộc khởi nghĩa đã thu hút hầu hết quân dân các dân tộc thiểu số ở Tây Bắc.
Nghĩa quân hoạt động trên một địa bàn rộng 4 vạn km 2.
Nhiều trận chiến đấu ác liệt đã diễn ra, có trận số quân địch bị thương và bị chết lên tới hàng trăm tên.
Cuộc khởi nghĩa kéo dài trong 4 năm, buộc chính quyền thực dân phải nới rộng ách kìm kẹp, áp bức đối với các dân tộc thiểu số ở Tây Bắc.
Ở vùng Đông Bắc, binh lính dồn Bình Liêu nổi dậy (11-1918), lôi cuốn đông đảo đồng bào các dân tộc Hán, Nùng, Dao ở địa phương tham gia, hoạt động trên một địa bàn rất rộng,
từ sông Tiên Yên ra đến biển; uy hiếp cả vùng mỏ Quảng Yên, lan sang các hải đảo từ Móng Cái đến Hải Phòng.
Đến giữa năm 1919, giặc Pháp mới dẹp yên được cuộc khởi nghĩa này.
Cũng trong thời gian Chiến tranh thế giới thứ nhất, đồng bào dân tộc thiểu số ở Tây Nguyên đã nhiều lần nổi dậy chống thực dân Pháp.
Cuộc khởi nghĩa có ảnh hưởng lớn nhất là cuộc khởi nghĩa của đồng bào Mnông do N’Trang Long chỉ huy.
Nghĩa quân thắng nhiều trận lớn, buộc thực dân Pháp phải bỏ cả một vùng cao nguyên rộng lớn.
Từ năm 1916, thực dân Pháp tổ chức bao vậy chặt vùng nghĩa quân kiểm soát, triệt đường tiếp tế muối.
Mặc dù vậy, cuộc khởi nghĩa vẫn kéo dài đến nhiều năm sau chiến tranh, tới năm 1935 mới chấm dứt.
4.少数民族の武装蜂起
北西部では、1914年11月上旬にThái族の反乱が勃発しました。
反乱軍は、ベトナムとラオスの国境沿いの多くの敵に侵入し、1915年の終わりまでに北西部全体を支配しました。
フランス軍は3000人の対処する軍隊を動員しなければなりませんでした。それは1916年3月まででなく、北西部は一時的に静止していました。
1918年、Lai ChâuのMông族はGiàng Tả Chayの指導の下で反乱を起こしましたが、発展中に北西部の少数民族の軍隊のほとんどを引き付けました。
反乱軍は、40,000 km2の広い地域で活動しています。
何百人もの負傷者と殺害された敵兵との戦いで、多くの激しい戦いが行われました。
蜂起は4年間続き、植民地政府は北西部の少数民族に対する支配と弾圧を拡大することを余儀なくされました。
北東部では、兵士たちがBình Liêuの反乱を押し進め（1918年11月）、Tiên Yên川から非常に広い地域で活動する多数のHàn族、Nùng族、Dao族が参加しました。
海への円。Quang Yên鉱山全体を脅かし、Mông CáiからHải Phongまでの島々に広がります。
フランスの侵略者がこの蜂起を鎮めたのは1919年半ばになってからでした。
また、第一次世界大戦中、中央高地の少数民族はフランス植民地主義者に繰り返し反抗しました。最も影響力のある蜂起は、N’Trang Long率いるMnông族の蜂起でした。
反乱軍は多くの大きな戦いに勝ち、フランスの植民地主義者に広い土地を放棄させました。
1916年以来、フランスの植民地主義者は、反乱軍を制御して、塩供給道路を制御し、排除するために多くを組織しました。
しかし、反乱は戦後何年もの間、1935年が終わるまで続いた。
コメント